21 farklı ülkeden (Türkiye, Malezya, Bangladeş, Amerika Birleşik Devletleri, Cezayir, Kırgızistan, Kuveyt, Fas, Azerbaycan, Özbekistan, Libya, İran, Kazakistan, Gambiya, Pakistan, Endonezya, Tunus, Hindistan, Ürdün, Mısır ve Sri Lanka) akademisyenler ve turizm uzmanları 114 tam metin bildirisiyle kongreye teşrif etti. Tüm tebliğler kongre bilim kurulunda gönüllü katkı sunan akademisyenler tarafından değerlendirildi ve kongrede sunulmaya hak kazandı. Kabul edilen tebliğlerin 62’si yurt içinden 30 farklı üniversitedendir. 52 tebliğ ise yurt dışından 21 farklı ülkedeki 41 farklı üniversitedendir.
Dünyada hızla gelişmekte olan helal turizm konusunda Türkiye’nin olması gereken seviyeye gelebilmesi ve büyüyen bu çok boyutlu faaliyetten hak ettiği payı alabilmesi amacıyla Kastamonu Üniversitesi Turizm Fakültesi, İslam Ülkeleri İstatistik, Ekonomik, Sosyal Araştırma ve Eğitim Merkezi (SESRIC), Helal Akreditasyon Kurumu (HAK) ve Uluslararası Helal Turizm Derneği (IHATO) işbirliği ile 04-06 Nisan 2019 tarihinde Antalya Wome Deluxe Otelde 2. Uluslararası Helal Turizm Kongresi tertip edildi.
Programa Kastamonu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Seyit AYDIN, Helal Akreditasyon Başkanı Zafer SOYLU, Uluslararası Helal Turizm Derneği Başkan Vekili Taner AYDIN, Balıkesir Üniversitesi Eski Rektörü Prof. Dr. Necdet HACIOĞLU, Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi Turizm Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mehmet SARIIŞIK, Kastamonu Üniversitesi Turizm Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Saim ATEŞ, Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Talat SAKALLI, Kazakistan Turizm Bakanlığı’ndan Prof. Dr. Nurlanova BOTAGOZ, Özbekistan Turizm Bakanlığı’ndan Prof. Dr. Rakhmanov AZAMJAN, Özbekistan Devlet Turizm Komitesi Başkan Danışmanı Sadık BADAK, Ürdün Başbakanlık Mahkemesi Direktörü Yahia Mahmoud Mohammad ISHAN, Malezya İslami Turizm Merkezi Genel Direktörü Dato’ Sri Abdul KHANI, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kıdemli Uzman Faruk ÇUBUKÇU, Özbekistan Devlet Turizm Komitesi Dünya Turizm Örgütü ve İpek Yolu Bölüm Direktörü Mirtolib MIRZAKHIDOV, Süleyman Demirel Üniversitesi Helal Turizm Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Ömer Akgün TEKİN, Keyif Turizm Yönetim Kurulu Başkanı Yener AKAR, Grand Özgül Termal Genel Müdürü Süleyman ÇINAROĞLU, KaabaReisen Yönetim Kurulu Başkanı Rızgar OSMAN, Helal Gezi Kurucusu Peril Cantürk HEPŞEN, İslam Ülkeleri İstatistik, Ekonomik ve Sosyal Araştırma ve Eğitim Merkezi temsilcisi Cem TİNTİN, İslam Dünyası Sivil Toplum Kuruluşları Birliği Kazakistan Temsilcisi Halilla MAJANOV; akademisyenler; kamu kurumları ve özel kuruluşlardan birçok temsilci ile öğrenciler katıldı.
2. Uluslararası Helal Turizm Kongresinde helal turizm konusunda çalışma yapan akademisyenler, turizm uzmanları, potansiyel müşteriler ve karar vericilerin bir araya geldiği ilmi oturumlar tertip edildi. Bu oturumlarda konuşmacı olarak yer alan Özbekistan Devlet Turizm Komitesi Başkan Danışmanı Sadık BADAK, Malezya İslami Turizm Merkezi Genel Direktörü Dato’ Sri Abdul KHANI, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kıdemli Uzman Faruk ÇUBUKÇU, Özbekistan Devlet Turizm Komitesi, Dünya Turizm Örgütü ve İpek Yolu Bölüm Direktörü Mirtolib MIRZAKHIDOV, İslam Ülkeleri İstatistik, Ekonomik ve Sosyal Araştırma ve Eğitim Merkezi kıdemli araştırmacı Cem TİNTİN, Süleyman Demirel Üniversitesi Helal Turizm Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Ömer Akgün TEKİN, Uluslararası Helal Turizm Derneği Başkan Vekili Taner AYDIN, Keyif Turizm Yönetim Kurulu Başkanı Yener AKAR, Grand Özgül Termal Genel Müdürü Süleyman ÇINAROĞLU, KaabaReisen Yönetim Kurulu Başkanı Rızgar OSMAN, Helal Gezi Kurucusu Peril Cantürk HEPŞEN, Hindistan Kota Üniversitesinden Doç. Dr. Anukrati SHARMA, İran Kerec Azad Üniversitesi’nden Doç. Dr. Arash EFTEKHARI ve Araş. Gör. Esmaeil MOHAMMADI, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Bakyt TURDUMAMBETOV ve Dr. Öğr. Üyesi Azamat MAKSÜDÜNOV, Kazakistan Turizm Bakanlığı’ndan Prof. Dr. Nurlanova BOTAGOZ, Özbekistan Turizm Bakanlığı’ndan Prof. Dr. Rakhmanov AZAMJAN, Malezya Sultan Zainal Abidin Üniversitesi’nden Prof. Dr. Mohamed Anwar Omar DİN, Ürdün Başbakanlık Mahkemesi Direktörü Yahia Mahmoud Mohammad ISHAN, Endonezya Bandung Teknoloji Enstitüsü’nden Dr. Alhilal FURQAN, Libya Omar El Mokhtar Üniversitesi’nden Dr. Öğr. Üyesi Nasser Abdelkarim Aly ELGHUZAWANY, Kazakistan İslam Dünyası Sivil Toplum Kuruluşları Birliği’nden Khalilla MAJANOV, Fas Ibn Zohr Üniversitesi’nden Dr. Ilham RHAROUBI kongreye aşağıda sıralanan hususlarda katkı sundu:
• İşletmelerin ve akademisyenlerin bir ağ oluşturmasının sağlanması,
• Helal turizmin tanıtım ve pazarlanmasında ortak iş birliği yapılması,
• Yeni ürünlerin ortaya çıkarılması, fikirlerin paylaşılması ve Müslüman seyahat piyasasına dair hizmetlerin geliştirilmesi,
• Helal turizm ürün ve hizmetlerin daha etkin bir şekilde planlanması,
• Müslüman turistlerin ihtiyaçlarının belirlenmesi,
• Helal turizm pazarının tanıtılması, markalaşması ile ürün ve hizmetlerin pazarlanması,
• Turizm işletmelerine, finans şirketlerine, sertifikasyon kurumlarına ve araştırmacılara büyüyen helâl turizm piyasasına dair bilgiler ve seyahat tahminleri sunulması.
Kongrede helal turizm potansiyeli, helal turizm standardizasyonu ve akredite çalışmaları başta olmak üzere birçok mevzu “Dünya’daki Helal Turizm Potansiyeli, Helal Gıda, Helal Turizm Algısı, Ziyaretçi Tatmini ve Tutumları, Helal Turizm Bakış Açısı, Helal Seyahat ve Dünyadaki Yeri, Helal Turizm Beklenti ve Şikâyetleri, Turizm Çeşitliliği, Helal Konsept Seyahat, Helal Turizme Bakış Açısı ve Tüketici Memnuniyeti, Zorluklar ve Fırsatlar, Helal Turizmde Dijital Medya ve Helal Turizm Üzerine Kavramsal İncelemeler” ana başlıklarında 21 ayrı ilmi oturumda sunuldu. Kongrede, üzerinde derinlemesine tartışılan mevzuların akabinde öneri olarak sunulan maddeler şöyledir:
• Turizm Strateji Belgesi helal turizmin geliştirilmesi çerçevesinde revize edilmeli, tüm turizm türlerine göre helal turizm eylemleri belirlenmeli, güven tesisi için, standardizasyon ve belgelendirme çalışmalarının akreditasyonu sağlanmalı, hizmet personeli bu konuda eğitilmeli, hedef pazarlara yönelik etkin pazarlama faaliyetleri yapılmalıdır.
• 2020 yılında seyahat edecek olan 180 milyon Müslüman turistin 98 milyonunun İslam ülkelerine seyahat edeceği ve yaklaşık 115 milyar ABD doları harcayacağı beklenmektedir. Bu pastadan alınacak payı arttırma doğrultusunda helâl turizm bir an önce bir turizm politikası olarak ele alınmalı ve Türkiye’nin 2023 vizyonuna uyarlanmalıdır.
• Helal turizm altyapısının iyileştirilmesi ve bu alandaki alt ve üst yapıların zenginleştirilmesi, helal turizmin teşvik edilmesi ile helâl turizm ülkemizin en çok turist çeken turizm türlerinden biri olabilir.
• İslami emir ve yasaklara uyularak yapılan turizm şekli olan helal turizm ile sadece yerli turistlerden elde edilecek gelirin artması sağlanmış olmayacaktır. Aynı zamanda diğer Müslüman halklara sahip ülkelerden gelecek talepler de dikkate alındığında ülke olarak ve işletmeler bazında da yeni ve büyük bir turizm pazarı elde edilebilir.
• Hükümet önderliğinde kent dinamiklerinin, üniversitelerin, bürokratların, belediyelerin, il özel idaresinin, sivil toplum kuruluşlarının ortak bir yapı içerisinde bu konuyu gündeme taşıması ve çözüm arayışında olmaları gerekir.
• Yatırımcıların dikkatleri bu pazara çekilerek önemli ekonomik kazanımlar elde etmeleri sağlanabilir. Bununla birlikte, dini hassasiyetleri olan kitlelerin de tatil ihtiyaçlarının ülke içinde karşılanması sağlanabilir.
Ayrıca sektör personelinin bu konuda eğitilmesine, mesleki yeterlilik belgelerinin bu doğrultuda revize edilmesine, helal turizmde meslek standartları belgelendirme ve akreditasyon çalışmalarına hız verilmesiyle beraber Türkiye’nin bu konuda öncü bir rol üstlenebileceğine karar verilmiştir.
Kongrenin tanıtım çalışmaları İngilizce, Fransızca, Almanca, Rusça, Urduca, Korece, Arapça, Malayca ve Endonezce dillerinde yapılmıştır. Türkiye’nin en büyük helal konseptli oteli olan Wome Deluxe Hotel’de tertip edilen kongre; TİKA ve tatilal.com ana sponsorluğu, Wome Deluxe Hotel, Keyif Turizm Kongre&Organizasyon, Ramada Erciyes, islamitatilal.com, The Qasr Bodrum, Grand Özgür Termal, KaabaReisen Hac&Umre ve Helal Gezi sponsorluğu ve Uluslararası Helal Turizm Derneğinin destekleri ile tertip edilmiştir.
Turizm sektörü içerisinde her alanda öncü olmaya layık olan Türkiye’yi helal turizm alanında da lider konuma yükseltme hedefinde tertip edilen 2.Uluslararası Helal Turizm Kongresi, helal turizm alanında değişen piyasa eğilimleri ve fırsatlarla ilgili olarak sahadaki uzman ve lider kişilerle yakın ilişkilerin kurabildiği ve konu hakkında bilgi edinebilme fırsatı sunan iki günlük bilimsel oturum; iki adet panel ve gala yemeği ile tamamlandı. Gala yemeği programına ayrıca Sanayi ve Teknoloji bakan yardımcısı Hasan Büyükdede, Antalya İl Kültür Turizm Müdürü İbrahim Acar, Uluslararası Helal Turizm Derneği Başkanı ve Wome Deluxe Hotel Genel Müdürü Yusuf Gerçekler iştirak etti. ‘2. Helal Turizm Kongresi’ son gün yapılan kapanış oturumu ve yarım günlük sosyal